نکا به قلم مورخان

  شهر فعلی نکا در سال 1333 به عنوان شهر شناخته و معرفی شد و قبل از این تاریخ سابقه شهری نداشته است . این شهر جدید الاحداث به دلیل ایجاد موسسات اجتماعی کارگری دولتی با عنوان خانه های روستایی و احداث پاسگاه و ژاندارمری و با تاسیس کارخانه پنبه رونق یافت . در ابتدا جمعبت شهری نکا کمتر از 5000 نفر بود که به تدریج سیر مهاجرت افراد به سوی این شهر فزونی یافت . که بعدها با تاسیس کارخانه هایی مانند کارخانه سیمان ، کارخانه آرد،احداث نیروگاه حرارتی ، سیلو و نکا چوب از یک سو و شرایط طبیعی شهر از سوی دیگر این مهاجرت افزایش و شتاب بیشتری به خود گرفت .

وجه تسمیه شهر نکا :

برخی گفته اند نک در زبان مازندرانی یعنی کوچک ، چنانچه نوه و بیره ، نک وبیره گفته می شود و آه یعنی کوه که در مجموع یعنی کوه و شهری که در دامنه کوه های کوچک قرار گرفته است و همچنین گفته اند در زبان پهلوی نی به معنی شهر و کاه به معنی کوه یعنی شهر کوهستانی و شهری که در دامنه کوه ساخته شده است چنانچه نی شاپور یعنی شهر شاپور برخی دیگر گفته اند نکا در اصل ناهیتاگاه بوده است مثل دانشگاه به معنی دانش و آتشگاه به معنی جای آتش بنابرانی آناهیتگاه به معنی جای ناهید .

چنانکه در کتیبه ای چوبی که بر در معصوم زاده نکا سید عبدا000 میر ترابی که در منطقه آرامگاه نکا واقع است و چیزی حدود ششصد و اندی قدمت دارد شهر نکا با ها نوشته شده است . بنابراین شکل صحیح نوشتاری آن (نکاه) بوده است به هر تقدیر این قرائن بیشتر تاکید می نماید که نام این شهر با گذشت زمان به صورت زیر از آناهایتگاه به نکا در آمده است.  ن7

آناهیتگاه،    ناهیدگاه،          ناهیکاه،           نایکاه،            نکاه،          نکا

موقعیت و محدوده فعلی نکا

  شهرستان نکا در استان مازندران و مابین شهرستان ساری و بهشهر در عرض جغرافیایی 39  و36 شمالی و طول جغرافیایی 19 و 53 شرقی نصف النهار گرینویچ قرار دارد . این شهرستان از شمال به دریای خزر و از جنوب به دامنه های جنوبی رشته کوه البرز محدود می باشد . شکل هندسی شهرستان نکا از سطح دریا بطور متوسط 50 متر است و مساحت کلی شهرستان 1865 کیلومتر مربع است . این شهرستان از دو قسمت کوهپایه ای و جلگه ای است . بطور کلی ارتباط منطقه مورد مطالعه با پایتخت بوسیله یک راه آسفالته به صورت دائمی برقرار می باشد و علاوه بر آن راه آهن سراسری ایران از داخل شهرستان می گذرد دو راه سراسری شمال کشور از رشت تا مشهد که قسمتی از آن بنام شاهراه آسیایی مشهور گردیده نیز از داخل منطقه مورد مطالعه عبور         می نماید .

راه آهن : در محدوده این شهرستان بطول 15 کیلومتر از حد فاصل شهرستان نکا و جلگه می گذرد ایستگاه راه آهن در شمال شهر نکا واقع شده است .

راه آسفالت : عبور جاده اصلی سراسری تهران-مشهد از وسط شهر نکا باعث سهولت رفت و آمد مردم این شهر و حمل و نقل محصولات کشاورزی و دیگر محصولات شده است در مجموع شامل راههای شنی و خاکی در محدوده برخی از روستاها و مناطق ییلاقی می باشد .

وضع زمین (نوع خاک و پوشش گیاهی )

بطور کلی مناطق کوهستانی نکا از چین خوردگی های دوران سوم زمین شناسی و مناطق جلگه ای آن از رسوبات دوران چهارم زمین شناسی و بقایای دریای مازندران تشکیل شده است . بنابراین در منطقه نکا هر چه از جنوب به طرف شمال پیش برویم ارتفاع کاهش پیدا می کند تا اینکه به کنار دریای خزر می رسیم که 26 متر از سطح دریای آزاد پایین تر است . منطقه کوهستانی نکا بخشی از البرز شرقی موسوم جهان مورا متصل به شاه کوه گرگان از شرق به طرف غرب امتداد دارد ارتفاعات از 60 متر شروع تا ارتفاع هزار متری در اطراف روستاهای شیرکلا و پاسند لایی که دنبال آن به روستای ارم و رودبار محله می رسد که در خطر الراس البرز قرار گرفته اند . این ارتفاعات تماماً دارای پوشش جنگلی بوده و انواع درختان از قبیل آزاد ، راش ، انجیری ، افرا ، توسکا ، بلوز ، شمشاد و 000 در میان این جنگلها دیده می شود . . .